اندر شناخت فرنگستان
اولا : از ادامه مجدد حیتا خوشنودم .
ثانیا : علت تعطیلش را نفهمیدم اما امیدوارم تکرار نشود.
ثالثا :مطلبی جالب برادرمحترمیکه بانام مستعار نیچه تحت عنوان سفری بدیار رود معجن باید م . مرا بیاد نامه ئی انداخت که ذیلا برویت میرسد.
نامه تاریخی فتحعلیشاه قاجار به سفیر ایران در استانبول این نامه در اسناد ملی ترکیه موجود است
اولاً بر ذمت همت تو لازم است که بدرستی تحقیق کنی که وسعت ملک فرنگستان چقدر است؟ کسی بنام پادشاه فرنگ هست یا نه؟ و در صورت بودن، پایتختش کجاست؟ ثانیاً فرنگستان عبارتست از چند ایل شهرنشین؟ خوانین و سرکردگان ایشان کیانند؟ ثالثاً در باب فرانسه غوررسی خوبی بکن و ببین فرانسه هم یکی از ایلات فرنگ است یا گروهی و ملکی دیگر دارد؟ بناپارت نام کافری که خود را پادشاه فرانسه میداند کیست و چه کاره است؟ رابعاً در باب انگلستان تحقیق جداگانه و علیحده بکن و ببین اینان که در سایه ماهوت و قلمتراش اینهمه شهرت پیدا کرده اند، از چه قماش مردم و از چه قبیل قومند؟ اینکه می گویند در جزیر ای ساکنند، ییلاق و قشلاق ندارند و قوت غالبشان ماهی است، راست است یا نه؟ اگر راست باشد چطور می شود که یکی در جزیره بنشیند و هندوستان را فتح کند؟ پس از آن در حل این مسئله که اینهمه در ایران در دهنها افتاده است، صرف مساعی و اقدام بنما و لیک بفهم که در میان انگلستان و لندن چه نسبت است؟ آیا لندن جزئی از انگلستان است یا انگلستان جزئی از لندن؟ خامساً بعلم الیقین تحقیق بکن که کمپانی هند که اینهمه مورد مباحثه و گفتگو است با انگلستان چه رابطه ای دارد؟ و بنا با شهر اقوال، عبارتست از یک پیره زن و به قول بعضهم مرکب است از چند پیره زن؟ آیا راست است که “مرغریت” یعنی خداوند تاتاران زنده و جاوید است و او را مرگ نیست یا اینکه فناپذیر است؟ همچنین در باب این دولت لاینفهم انگلستان با دقت تمام وارسی نموده بدانکه چگونه حکمرانی است و صورت حکمران او چیست؟ سادساً از روی قطع و یقین غور و بررسی حالت ینگه دنیا را نموده و در این باب سر موئی فرونگذار. سابعاً و بلکه اخیراً تاریخ فرنگستان را بنویس و در مقام تفحص و تجسس آن بر آی که اسلم شقوق و احسن طریق برای هدایت فرنگیان گمراه بشاهراه اسلام و بازداشتن ایشان از اکل میته (خوردن مردار) و لحم خنزیر (گوشت خوک) کدام است
سلام بر جناب چغازنبیل گرامی.
عرض شود که باور بفرمائید بسته شدن حیتا از قماش اکثر کارهایی بود که در این ملک انجام میشوند بی هیچ دلیل خاصی.شما هم مثل ما دعا بفرمایید تا مسببین این بسته شدن را با شمر ابن ذی الجوشن در اخرت محشور بفرماید.
و اما در مورد نامه.
نامه ی جالبیست و نشان از بیخبری مطلق رجال ایران آن دوره از بیرون از ایران دارد.تا انجا که کمپانی هند شرقی را یک پیرزن ویا مرکب از چند پیرزن میداند.در بی خبری شاهان قاجار و رجال ان دوره از عالم خارج سخن بسیار میتوان گفت اما تقریبا به دلایل زیادی میتوان گفت این نامه سندیت درستی ندارد و اصالت ان را میتوان رد کرد:
۱-نامه هایی که پادشاه به سفرا مینوشت اغلب توسط منشیانی نوشته میشد که به نثر پارسی تسلط ویژه داشتند و هنرشان هم در مغلق نویسی بود.انگار کسر شانشان بود مثل آدم دو کلمه حرف بزنند.نثر این نامه منشیانه نیست.ساده است و بسیار دور از نثر پارسی اوایل دوره ی قاجار.برای مقایسه میتوان ماثر السلطانیه عبد الرزاق دنبلی و کمی اینطرفتر منشات قائم مقام فراهانی یا نا مه هاو فرامینی که از آن دوران باقی مانده را با این نامه مقایسه کردکه مشخص میشود تفاوت در نثر و نگارش بسیار زیاد است
۲-هدف نویسنده ی نامه نشان دادن بی اطلاعی شاه قاجار از اوضاع و احوال جهان بوده و در این راه کمی افراطی برخورد کرده.کمپانی هند شرقی با ایران از زمان عباس اول صفوی کم وبیش مراودات ومبادلات تجاری داشت.در زمان نادر و کریمخان هم کم وبیش این مراودات ادامه پیدا کرد.پس زمانی که فتحعلی شاه به پادشاهی رسید تقریبا دویست سال از ورود کمپانی هند شرقی انگلستان به ایران میگذشت و این حجم بی اطلاعی از حتی اسم کمپانی غیر ممکن است
۳-در زمان قاجار به هیچ عنوان از واژه ی پایتخت استفاده نمیشد به جای ان از واژه ی دارالخلافه استفاده میکردند.دارالخلافه لندن،دارالخلافه پاریس،دارالخلافه پتل پورت.
۴-اصلا مشخص نشده سفیر ایران در استانبول چه کسی است.چرا از وی میخواهد در باره فرنگستان تحقیق کند؟این وسط چرا بین فرنگستان و ینگه ی دنیا(امریکا) خلط کرده است در صورتی که در اوایل قاجار ینگه ی دنیا مکان شناخته شده ای نبود که بخواهند در موردش تحقیق کنند.اولین سفیر ایران برای ینگه ی دنیا نصر اسلطنه پسر میرزا اقاخان نوری است که حول حوش سال ۱۲۷۴-۷۶ به امریکا میرود و علی حاتمی فیلم حاجی واشنگتن را از روی زندگانی همین شخص نوشته است.یعنی تا ان زمان که ۶۰ سال بعد از تاجگذاری فتح علی شاه است مراوده ای و خبری از ینگه دنیا نیست و……
اما چند جمله ی زیبا در نامه هست که حسابی تفکر بر انگیزند یکی جایی که نویسنده مینوسید”چطور ممکن است در یک جزیره بنشینند و هندوستان را فتح کنند”و دیگر اینکه”ببین اینان که در سایه ماهوت و قلمتراش اینهمه شهرت پیدا کرده اند، از چه قماش مردم و از چه قبیل قومند؟”
خدا قوت جناب چغا زنبیل
سلام بر جناب چغازنبیل گرامی . بنده با نظر علی نجفی عزیز موافقم ( کی حوصله داره با نظرش مخالف باشه چون در این صورت باید دوبرابرش توضیح داد. )
فقط در یک کلمه با ایشان مخالفم . لذا جهت رعایت ایجاز و اختصار نظر خودم را با تغییر قسمتی که مخالفم درج می نمایم.
عرض شود که باور بفرمائید بسته شدن حیتا از قماش اکثر کارهایی بود که در این ملک انجام میشوند بی هیچ دلیل خاصی.شما هم مثل ما دعا بفرمایید تا مسببین این بسته شدن را باقمر بنی هاشم در آخرت محشور بفرماید.
و اما در مورد نامه.
نامه ی جالبیست و نشان از بیخبری مطلق رجال ایران آن دوره از بیرون از ایران دارد.تا انجا که کمپانی هند شرقی را یک پیرزن ویا مرکب از چند پیرزن میداند.در بی خبری شاهان قاجار و رجال ان دوره از عالم خارج سخن بسیار میتوان گفت اما تقریبا به دلایل زیادی میتوان گفت این نامه سندیت درستی ندارد و اصالت ان را میتوان رد کرد:
۱-نامه هایی که پادشاه به سفرا مینوشت اغلب توسط منشیانی نوشته میشد که به نثر پارسی تسلط ویژه داشتند و هنرشان هم در مغلق نویسی بود.انگار کسر شانشان بود مثل آدم دو کلمه حرف بزنند.نثر این نامه منشیانه نیست.ساده است و بسیار دور از نثر پارسی اوایل دوره ی قاجار.برای مقایسه میتوان ماثر السلطانیه عبد الرزاق دنبلی و کمی اینطرفتر منشات قائم مقام فراهانی یا نا مه هاو فرامینی که از آن دوران باقی مانده را با این نامه مقایسه کردکه مشخص میشود تفاوت در نثر و نگارش بسیار زیاد است
۲-هدف نویسنده ی نامه نشان دادن بی اطلاعی شاه قاجار از اوضاع و احوال جهان بوده و در این راه کمی افراطی برخورد کرده.کمپانی هند شرقی با ایران از زمان عباس اول صفوی کم وبیش مراودات ومبادلات تجاری داشت.در زمان نادر و کریمخان هم کم وبیش این مراودات ادامه پیدا کرد.پس زمانی که فتحعلی شاه به پادشاهی رسید تقریبا دویست سال از ورود کمپانی هند شرقی انگلستان به ایران میگذشت و این حجم بی اطلاعی از حتی اسم کمپانی غیر ممکن است
۳-در زمان قاجار به هیچ عنوان از واژه ی پایتخت استفاده نمیشد به جای ان از واژه ی دارالخلافه استفاده میکردند.دارالخلافه لندن،دارالخلافه پاریس،دارالخلافه پتل پورت.
۴-اصلا مشخص نشده سفیر ایران در استانبول چه کسی است.چرا از وی میخواهد در باره فرنگستان تحقیق کند؟این وسط چرا بین فرنگستان و ینگه ی دنیا(امریکا) خلط کرده است در صورتی که در اوایل قاجار ینگه ی دنیا مکان شناخته شده ای نبود که بخواهند در موردش تحقیق کنند.اولین سفیر ایران برای ینگه ی دنیا نصر اسلطنه پسر میرزا اقاخان نوری است که حول حوش سال ۱۲۷۴-۷۶ به امریکا میرود و علی حاتمی فیلم حاجی واشنگتن را از روی زندگانی همین شخص نوشته است.یعنی تا ان زمان که ۶۰ سال بعد از تاجگذاری فتح علی شاه است مراوده ای و خبری از ینگه دنیا نیست و……
اما چند جمله ی زیبا در نامه هست که حسابی تفکر بر انگیزند یکی جایی که نویسنده مینوسید”چطور ممکن است در یک جزیره بنشینند و هندوستان را فتح کنند”و دیگر اینکه”ببین اینان که در سایه ماهوت و قلمتراش اینهمه شهرت پیدا کرده اند، از چه قماش مردم و از چه قبیل قومند؟”
خدا قوت جناب چغا زنبیل
از حنابان عالی مقامان ونیک اندیشان جناب منصف عزیز و حاج علی اقا که محققانه ایراد مطلب فرمودند متشکرم مرا ببخشید روزی که نامه را مینوشتند اگر میبودم حد اقل یک خنجلوک محکم از کاتب میگرفتم تا بداند بعدها مورد ایراد قرار خواهد گرفت وبهر حال الخبر یحتمل الصدق والکذب اما در مورد حشر ونشراسحاب حیتا علیهم الاف التحیه عرض میکنم که خداوند توبه را برای همین خلق فرموده شما ببخشید وفوری یک صلوات محمدی بفرستید تاقضیه ختم شود وخدا را شکر ایشان به اسحاب کهف محشور نشدند که باید ۳۰۰ سال در انتظار میماندیم ودر ان صورت وقتی دوباره شروع به کارمیکردند به جرم اینکه این زبان ایرانی نیست واینها از کجا امده وچه مجوزی دارند ومانند فتحعلی شاه قاجار مطالب بی سروتهی را مینوشتند که موجب تعجب همه گان واقع میشد تحت تعقیب هم واقع میشدند پس جای شکرش باقی است والجمد لله
چه جالب نامه ای که دو جوابیه یکسان دارد.لطف کنید منبع انتشار این نامه وجوابیه را اعلام کنیدجهت احترام به حقوق نگارش . :OP:
زحمت کشیدی ناشناس. خوب نظرات رو اگه خوب بخونی میفهمی چی به چیه
:MM:
واقعا با بی لیاقتی که شاهان قاجار داشتند و بیشتر وقتشون یا به خوشگذرونی بوده و یا … بعید هم نیست که این نامه واقعیت داشته باشه و حالا شاید یکم پیاز داغش زیاد شده باشه. همین فتحلیشاه اینقدر بی لیاقت بوده که کلی از خاک ایران زمان پادشاهیش از دست رفته . :OL:
مهمان عزیزمنظور اصل مطلب بود بود نه تیتر ابتدایی مطلب. :soot:
با تشکر از جناب چغازنبیل عزیز
چه به لحاظ تاریخی نامه اصالت داشته و چه نداشته باشد، از شاهان قاچار همچه تفکری بعید نیست ولی محتوی نامه مطالب قابل تاملی دارد.
اطلاعات آقای نجفی جالب وبرای من قابل استفاده بود.
اینجوری که علی نظر داده جایی برای نظر دادن باقی نگذاشته دیگه، به قول معروف ته دیگش رو هم خورده. ما بی خبران از تاریخ فقط میتونیم از اطلاعات داده شده استفاده کنیم. و در ضمن یاد بگیریم که هر سندی رو نباید زود پذیرفت. گاهی لازم است کمی در چند و چون آن فضولی نمود! :Y:
در مورد تعطیلی حیتا هم همونایی که منصف گفت، ولی در کل ایده بدی هم نبود ، کمی به ما فرصت تجدید قوا داد و وقت کردیم برگردیم و نگاهی بر خط اثرمان بی اندازیم و ببینیم که چقدر از راه منحرف شده ایم، شاید که بازگردیم به خط خویش